Geregistreerd: 10 aug 2008 16:08
Berichten: 679
Woonplaats: Hardenberg
Welk instrument bespeel je ?: MAX-keyboard
|
In de Yamaha-keyboardfamilie kennen we twee manieren om de muziek die je speelt, vast te leggen in het keyboard zelf.
De ene is de audio vastlegging: gespeelde muziek wordt als een verzameling trillingen vastgelegd op een vaste schijf, of zoals dat op het keyboard heet, de HARD DISK RECORDER.
De andere manier, en daarover gaat het hier, is de vastlegging van de gespeelde muziek in de vorm van Midi-commando’s. Het gespeelde wordt geregistreerd in het interne geheugen van het keyboard en kan daarna worden bewaard, hetzij in dat interne geheugen (onder het tabblad USER), hetzij op –voor zover aanwezig – een vaste schijf of een usbstick.
Wikipedia zegt hierover:
MIDI werkt met commando's, waarin versleuteld bijvoorbeeld "selecteer nu instrument 72" (dat is meestal de klarinet), "laat nu een Fis horen" en "voeg nu vibrato toe" worden verstuurd. Het is een soort elektronisch 'notenschrift'. Hoe het geluid uiteindelijk klinkt hangt af van de gebruikte synthesizer of geluidskaart. De muziekkaart van een laptop produceert doorgaans een minder fraai geluid dan een professionele synthesizer.
In het hiernavolgende beschrijf ik hoe dat bij de Yamaha T2 in z’n werk gaat. En omdat dit misschien op een aantal punten bij een ander keyboard ook anders gaat, vraag ik de lezers van dit stuk die zo’n ander keyboard hebben, middels een reactie te vertellen hoe je een en ander doet op jouw keyboard.
Het hele verhaal hang ik op aan een voorbeeld. Het midi-bestand van de melodie "Altijd is Kortjakje ziek"
Die Kortjakje was -dit terzijde – waarschijnlijk een stoute dame. Dat lees je hier. In dit stuk wordt ook beweerd, dat het niet van origine een compositie van Mozart is. Dus Mozart kende ook al het gezegde “Beter goed gepikt dan slecht verzonnen”……..
Het door mij gespeelde voorbeeld vind je hier.
Download dus deze opname, zet die op een usb-stick, druk op toets A naast het scherm en lees kortjakje.mid in.
(Helaas is deze muziek niet meer te downloaden)
Maar je kunt het nummer natuurlijk ook zelf spelen.
Speel het in de zetting als vermeld:
a. Je kiest voor de style Pubpiano die onder de knop Entertainer te vinden is,
b. brengt het tempo terug naar 100,
c. kiest voor intro 1, Main variation A en Ending 1 en
d. neem het op.
e. Leg het vast als Kortjakje
De zetting van de bladmuziek is heel eenvoudig; om de muzikanten, die geen noten lusten, te bedienen, heb ik onder elke noot de nootnaam gezet, zodat zij het ook kunnen spelen. Als voorbeeld de eerste regel; die ziet er zo uit (AFBEELDING 1):
Alles klaar? Druk dan op de toets SCORE (linksboven) en je ziet de nootjes van de gespeelde Kortjakje.mid. Zo te zien heb ik alles keurig in de maat gespeeld; op elke tel van bijvoorbeeld maat 2 en 3 Ă©Ă©n noot (AFBEELDING 2):
Alvorens verder te gaan is het wellicht goed om even het volgende te vermelden:
1.
In de Main variation A van de gekozen style wordt alleen een pianostem in RIGHT 1 gebruikt. Als je bij het opnemen in de toewijzing van geluidsbronnen niets verandert, worden de te spelen stemmen (voices) als volgt vastgelegd:
RIGHT 1 in channel 1 en de stemmen die in de style worden gebruikt in de channels 9 t/m 16.
2.
Je keyboard werkt met een lengte van de noot uitgedrukt in een getal. Een kwart heeft een lengte tot maximaal 1920 kloksignalen
3.
Elke gespeelde noot legt je keyboard als volgt vast:
* de maat waarin de noot is gespeeld (kolom 1);
* de tel binnen die maat waarin de noot is gespeeld. Bij vierkwartsmaat zijn dat de tellen 1,2,3 en 4, bij driekwartsmaat zijn dat de tellen 1, 2 en 3 enzovoort. (kolom 2);
* op welk kloksignaal binnen die tel de noot begint, een moment tussen 0000 en 1920 ( kolom 3);
* de naam van dit commando, de aanduiding Note (kolom 4)
* welke noot is gespeeld, bijvoorbeeld de midden-C, C3 genoemd ( kolom 5);
* met welk volume de noot is gespeeld, uitgedrukt in een getal dat ligt tussen 0 en 127, hoe hoger hoe luider (kolom 6);
* de lengte van de gespeelde noot uitgedrukt in kloksignalen (de kolommen 7 en 8). Deze bestaat uit
het getal in kolom 7 x 1920 , vermeerderd met het getal in kolom 8.
Je zou dus mogen verwachten dat voor de eerst gespeelde noot wordt vastgelegd:
| 2 | 1 | 0000 | Note | 80 | 0 | 1536 | , uitgelegd als:
een noot gespeeld in maat 2 ,op tel 1, vanaf kloksignaal 0000, een Note dus, met een geluidssterkte van 80, met een lengte van (0 * 1920) + 1536 = 1536 kloksignalen.
Voordat we gaan kijken nog even een opmerking over iets waarop ik later uitvoeriger in ga:
Hoewel een volledige noot 1920 kloksignalen kan duren, staat die lengte binnen het keyboard vastgelegd op 80 % van de genoemde 1920 (Het percentage is overigens wijzigbaar). En 80% van 1920 is 1536
Kijk nu eens hoe die eerst gespeelde noot in als midi is vastgelegd. Druk op de toets DIGITAL RECORDING (rechts van het scherm), kies voor SONG CREATOR (knop A) en ga met TAB (rechts OP het scherm) naar de tab 1-16. Hier zie je van channel 1 ( CH 1)en wat daarvan is vastgelegd:
Opmerking:
Mocht je nu niet alleen regels zien waarbij in de vierde kolom het woord Note staat, dan moet je even op de knop FILTER drukken. In het scherm dat je dan ziet druk je op de knop NOTE. Daardoor worden alleen de midi-regels met het commando Note getoond, zoals je zult zien als je dit scherm verlaat door op de EXIT knop te drukken.
Terug naar het getoonde scherm We zien hier dat ik de eerste noot een fractie te vroeg heb gespeeld, namelijk nog in maat 1, helemaal achterin tel 4, ongeveer 2% te vroeg.
De tweede noot begint wel in tel 2, maar 32 tikken te laat. Niet veel, ook nog geen 2% .
Bestudering van de kolommen leert dat bijvoorbeeld ook de aanslagssterkte (kolom 6) nogal varieert evenals de duur van de gespeelde noot (kolommen 7+8). Toch valt dat, als je luistert naar het gespeelde, nauwelijks op.
QUANTIZE
Zou je het beeld wat willen fatsoeneren dan is er de functie Quantize. Die bereik je door twee tabs terug te gaan. Dan zie je het onderstaande scherm:
Omdat we Channel 1 willen behandelen, moet de rode balk op 1 staan
In het tweede blok moet worden aangegeven wat de korste noot is in het stuk. In Kortjakje is dat de strofe met de tekst “Mid-den in de “(week) waar vier achtste noten worden gespeeld. Zoals je hierboven ziet heb ik het rode blok in het SIZE-deel al op een achtste noot gezet.
Druk nu op de knop die naast het blokje EXECUTE staat, en sla daarna het resultaat middels de SAVE-knop als bijvoorbeeld Kortjakje1.
Gaan we nu met de tabknoppen weer naar de tab 1-16 CH 1 (Channel 1), dan zien we dit:
De startpositie van alle noten is keurig bijgesteld. Mar dat is ook het enige. Aan de aanslagsterkte (kolom 6) en de speelduur (kolommen 7 en 8) is niets veranderd. Dat kan allemaal, maar dan moet het wel veldje voor veldje met de hand. Dus als er niets storends is, gewoon zo laten lijkt me.
Het aanpassen van de duur van een noot.
Maar er is wel iets storends. Vergelijk AFBEELDING 1 ( de eerste regel van de bladmuziek) en AFBEELDING 2 ( het notenbeeld van het gespeelde Kortjakje) eens.
Dan zie je dat (AFBEELDING 1) in de derde maat op de derde tel een kwartnoot G4 moest worden gespeeld, maar dat er (AFBEELDING 2) een halve noot G4 is gespeeld. Wil je dit nu aanpassen dan ga je weer in SONG CREATOR naar het hierboven getoonde scherm, manoeuvreert met het neerwaartse pijltje (knop B) naar de zevende regel waar de bewuste noot staat en met de knoppen D en E naar de laatste twee kolommen.
Daar staat nu 0001| 1461
Maar wat moet dit nu worden? Daarvoor heb ik het onderstaande eenvoudige hulptabelletje gemaakt:
Hier zie je dat een kwartnoot ( een noot van Ă©Ă©n tel) de achter de 1 staande waarden moet hebben. De kolommen die nu respectievelijk 0001 en 1461 bevatten moeten dus worden veranderd in 0000 en 1536.
Als je in de te wijzigen kolom staat, kun je de inhoud van de velden in kolom 7 en 8 veranderen door op de velden 7 en 8 te gaan staan en met gebruikmaking van de data-entry knoppen 4 en 5 onder het scherm. Met de knoppen 4 in stappen van 10, met de knoppen 5 in stappen van Ă©Ă©n, omlaag of omhoog.
Heb je zo de waarden van deze velden veranderd als aangegeven, leg het resultaat dan via de knop SAVE weer vast als bijvoorbeeld Kortjakje2. Mocht je achteraf ontdekken dat je een fout hebt gemaakt, dan kun je altijd nog weer terug naar de versie Kortjakje1.
Als je nu de SONG CREATOR weer verlaat en het notenbeeld door middel van de SCORE-toets weer oproept, dan zul je zien dat maat 3 nu drie kwarten en een rust bevat.
De toonhoogte van een noot veranderen.
Met de kennis die je in dit stuk hebt opgedaan, zul je ook de toonhoogte kunnen veranderen. Een noot die bijvoorbeeld E is en F moet zijn. Zo niet, lees dan nog eens wat ik daarover in aflevering 1 van deze serie schreef.
In het volgende artikel behandel ik een ander belangrijk Midi-commando, te weten het Control commando.
Daarmee kun je bijvoorbeeld het volume en het panpot instellen, of een andere voice kiezen.
Bart
|
|
Inloggen
Registreren
Help
Zoeken
